W sformułowaniu „myślenie widzenia” nie chodzi tylko o pytanie, jak możliwa jest refleksja nad widzenie, ale również o uznanie widzenia za jedną z elementarnych form myślenia. Na wybranych przykładach fenomenologicznych analiz widzenia zostania ukazana możliwość takiego ujęcia.
Na drodze fenomenologicznej hermeneutyki zmysłowości, która prowadzi do «oczyszczenia widzenia» i przysługującej mu logiki sensu od sztucznych schematów, narzucanych widzeniu przez logikę znaczeń, istotne są nie tylko analizy doświadczeń czystego widzenia. Ważna jest również praca krytyczna, demaskatorska: ujawnienie, że dotychczasowa historia kultury jest obszarem realizowania się swoistej «zmowy» widzenia i myślenia, w ramach której widzenie pozostaje w służbie myślenia. Ten krytyczny wektor postfenomenologii współgra również z tendencjami filozofów o odmiennych orientacjach. Zarówno w pracach fenomenologicznie inspirowanych Lyotarda czy Derridy, jak i u Foucaulta czy Louisa Marina znajdujemy próby rozszyfrowania mechanizmów i filozoficzno-kulturowego znaczenia tej swoistej «współpracy» widzenia i dyskursu pojęciowego. W ramach tej «zmowy» widzenie traci swą autonomię postrzegania rzeczy takich, jakimi one są, zanim zostaną ujęte w siatkę pojęć.